شکستگی بازو به معنی شکسته شدن و ترک خوردن یک یا جند استخوان از استخوان‌های بازو است. این یک آسیب‌دیدگی شایع در میان کودکان و بزرگسالان است. تقریباً نیمی از کل شکستگی‌های استخوانی در بزرگسالان مربوط به شکستگی استخوان بازو است. در کودکان شکستگی ساعد پس از شکستگی ترقوه دومین رتبه را دارد. درمان شکستگی بازو معمولاً با روش‌های غیر جراحی مانند استفاده از بریس انجام می‌شود اما در برخی موارد نیز برای بهبودی نتایج بالینی به انجام عمل‌های جراحی نیاز است.
متخصصین کلینیک توان‌بخشی و فیزیوتراپی امید پس از معاینه دقیق بیمار و انجام عکس‌برداری‌های لازم برنامه درمانی مناسب را برای درمان شکستگی بازوی بیمار تجویز خواهند کرد. رویکرد پلکانی این کلینیک از درمان با روش‌های ساده مانند تجویز بریس شکستگی بازو آغاز می‌شود و در صورت لزوم درمان‌های پیچیده‌تر تجویز خواهند شد. نوع درمان بستگی به شدت و محل شکستگی و شرایط جسمی بیمار دارد.
بریس شکستگی بازو برای ثابت نگه داشتن شکستگی در قسمت بالای بازو مورد استفاده قرار می‌گیرد و با وجود آن امکان حرکت برای دست و ساعد وجود دارد. بریس با فشار دادن بافت نرم در بازو و محدود کردن حرکات دست باعث تسریع رویند بهبودی شکستگی می‌شود. استفاده از بندها و پوسته پلاستیک برای سفت نگه داشتن بریس روی دست در طول دوران بهبودی اجتناب‌ناپذیر است. برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره ۰۹۰۲۵۸۰۴۴۱۳ تماس حاصل نمایید.
آناتومی پایه
بازو از سه استخوان اصلی تشکیل شده است. هومرئوس که از شانه تا آرنج است و به آن بالای بازو یا به اختصار بازو گفته می‌شود. در آرنج، هومرئوس به دو استخوان وصل می‌شود: رادیوس و اولنا. این استخوان‌ها از آرنج به سمت مچ دست رفته و ساعد را تشکیل می‌دهند.
هومرئوس از سه بخش آناتومی مختلف ساخته شده است: هومرئوس پراگزیمال، ساق و هومرئوس دیستال. هومرئوس پراگزیمال بخشی از مفصل شانه است و هومرئوس دیستال بخشی از مفصل آرنج محسوب می‌شود. ساق هومرئوس نیز ممکن است به دلیل ضربه خوردن دچار شکستگی شود. برخی شکستگی‌های ساق هومرال ممکن است به دلیل وجود تومور در استخوان ایجاد شوند که به آنها شکستگی‌های پاتولوژیک گفته می‌شود.
ساق هومرئوس ممکن است از نزدیک شانه، نزدیک آرنج یا بین شانه و آرنج دچار شکستگی شود. بیشتر شکستگی‌های هومرئوس آسیب‌دیدگی‌های بسته هستند که در آنها شکستگی درون پوست است. شکستگی باز زمانی اتفاق می‌افتد که پوست نیز در هنگام شکستگی دچار پارگی شود
علل شکستگی بازو
- تقریباً همه آسیب‌دیدگی‌های بازو به دلیل شکستگی استخوان حین زمین خوردن یا وارد شدن ضربات مستقیم به دست اتفاق می‌افتند.
- معمولاً زمین خوردن‌هایی که باعث شکستگی می‌شوند زمانی اتفاق می‌افتند که فرد با دست باز زمین می‌خورد. محل شکستگی ممکن است از مچ دست تا شانه باشد که به جهت زمین خوردن، سن بیمار و عوامل دیگری که به استخوان فشار وارد می‌کنند بستگی دارد.
- وارد آمدن ضربات مستقیم مانند ضربات چوب یا ضربات ناشی از تصادفات رانندگی نیز ممکن است باعث شکستگی بازو شوند همچنین هر ضربه مستقیم به دست ممکن است باعث شکستگی قسمتی از بازو شود.
علائم شکستگی بازو
بیشتر شکستگی‌های بازو دارای علائم زیر هستند:
- درد شدید و افزایش درد در هنگام حرکت دادن دست
- تورم
- بدشکلی‌های مشهود احتمالی در مقایسه با دست سالم
- زخم‌های باز که به دلیل فشار استخوان بر پوست ایجاد شده و باعث پارگی پوست حین آسیب‌دیدگی شده است.
- کاهش احساس و ناتوانی در حرکت دادن اندام که ممکن است نشان‌دهنده آسیب‌دیدگی‌های عصبی باشد.
چه موقع برای شکستگی بازو باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت بروز هر یک از علائم زیر پس از تصادف باید با پزشک تماس بگیرید:
- درد شدید که با استفاده از یخ یا اقدامات درمانی خانگی نظیر مصرف استامینوفن (تایلنول) یا ایبوپروفن (موترین) برطرف نمی‌شود.
- تورم شدید یا بدشکلی جزئی بازو در مقایسه با دست دیگر
- درد شدید در هنگام استفاده از دست یا محدود شدن امکان استفاده از دست آسیب‌دیده
- بروز درد در یک قسمت خاص از بازو هنگامی که آن قسمت را فشار می‌دهد.
پزشک ممکن است به بیمار توصیه نماید که مستقیماً به واحد مراقبت‌های فوری و اورژانس بیمارستان مراجعه کند. تحت شرایط زیر باید مستقیماً به بیمارستان یا مرکز مراقبت‌های فوری پزشکی مراجعه کنید:
- دیدن استخوانی که از پوست بیرون زده است
- خونریزی شدید از زخم‌های باز
- فقدان کامل احساس یا توانایی‌های حرکتی در قسمتی از بازو
- دیدن بدشکلی که با دست سالم بسیار تفاوت دارد
- بیهوش شدن
- بسیاری از آسیب‌دیدگی‌های دیگر
تشخیص شکستگی بازو
ارزیابی اولیه توسط پزشک در مطب یا بخش اورژانس انجام می‌شود که شامل بررسی سوابق پزشکی و معاینه بالینی است. پزشک با پی بردن به جزئیات حادثه، قادر به تعیین نوع آسیب‌دیدگی بر اساس مکانیسم ضربه است.
پس از بررسی سوابق پزشکی، معاینه بالینی جامعی با تمرکز بر قسمت‌های دردناک بدن به عمل می‌آید. پزشک به دنبال علائم شکستگی (نظیر تورم و بدشکلی) است و همچنین آسیب‌دیدگی‌های احتمالی عصب‌ها و عروق خونی را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد.
معمولاً به وسیله اشعه ایکس از استخوان‌های شکسته عکس‌برداری می‌شود. حداقل از دو نما از استخوان شکسته عکس گرفته می‌شود. در ابتدا در عکس‌های گرفته شده با اشعه ایکس، شکستگی‌هایی که از هم جدا شده‌اند یا ناهنجاری‌های دیگر دیده می‌شوند. برخی شکستگی‌ها را همیشه نمی‌توان در عکس‌های گرفته شده با اشعه ایکس دید. در این موارد باید بلافاصله برای ارزیابی دقیق‌تر سی تی اسکن یا ام آر آی انجام شود البته ممکن است پس از عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس این نوع تصویربرداری‌ها در تاریخ‌های بعدی انجام شوند.
درمان اولیه شکستگی بازو 
- مهم‌ترین بخش کمک‌های اولیه، بی‌حرکت و ثابت نگه داشتن دست است. ی برای این کار ک حوله را شبیه به یک اسلینگ مورد استفاده قرار دهید و آن را زیر بازو قرار داده و سپس دور گردن بپیچید. یک روش دیگر برای ثابت نگه داشتن بازو این است که یک روزنامه لوله شده را در طول ناحیه متورم قرار داده و آن را با چسب بچسباند.
- از یخ در محل آسیب‌دیدگی استفاده کنید زیرا به کاهش درد و تورم کمک می‌کند. یخ را در یک کیسه قرار داده و آن را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی دست خود قرار دهید. همچنین میتوانید آن را در یک حوله پیچیده یا حوله‌ای بین پوست و کیسهٔ قرار دهید تا از سرد شدن زیاد پوست دست شما جلوگیری شود. هرگز نباید یخ را به طور مستقیم روی پوست خود قرار دهید.
مهم‌ترین بخش درمان شکستگی تعیین نوع درمان است که آیا می‌توان شکستگی را به طور سرپایی درمان نمود یا برای درمان آن به تجهیزات بیمارستانی نیاز است. در بیشتر موارد، بازوی شکسته را می‌توان در بخش مراقبت‌های فوری پزشکی یا اورژانس تحت درمان قرار داد.
معمولاً، در موارد زیر نیاز به مراجعه به بیمارستان است:
- استخوان‌ها از پوست بیرون زده باشند یا پوست در قسمت شکسته شده پاره شده باشد
- شکستگی باعث آسیب‌دیدگی عصب‌ها شده باشد
- شکستگی باعث آسیب‌دیدگی عروق خونی شده باشد
- شکستگی‌های پیچیده که در آنها استخوان از چند نقطه از جمله مفاصل شکسته شده باشد یا شکستگی‌هایی که نمی‌توان آن را در مرکز اورژانس یا مطب پزشک درمان نمود.
نشانه نیاز به اسپلینت
بیشتر شکستگی‌های ساق – هومرئوس با جا انداختن درمان می‌شوند و سپس با استفاده از یک بریس عملکردی یا گچ گرفتن، دست ثابت و بی‌تحرک می‌شود. نشانه نیاز به انجام عمل جراحی برای دران شکستگی‌های ساق – هومرئوس شامل آسیب‌دیدگی‌های عروق خونی، آسیب‌دیدگی شدید بافت نرم، شکستگی باز که در آن استخوان از پوست بیرون زده باشد، یک شکستگی پاتالوژیکی و دررفتگی‌های شدید استخوانی است. شکستگی هومرئوس پراگزیمال یا دیستال را نمی‌توان با جا انداختن آن درمان کرد. باید با یک پزشک متبحر در مورد درمان همه انواع شکستگی‌های هومرئوس مشورت شود.
اسپلینت جا انداختن استخوان
اسپیلنت مخصوص جا انداختن استخوان یک اسپیلنت U شکل است که زیر بغل قرار داده می‌شود و دور آرنج پیچیده شده و در انتها به شانه می‌رسد. کل طول استخوان هومرئوس در این اسپلینت قرار می‌گیرد و لایه پیچی می‌شود. اسپلینت مخصوص جا انداختن استخوان معمولاً به مدت ۷ تا ۱۰ روز استفاده می‌شود تا درمان قطعی مانند استفاده از بریس‌های عملکردی، گچ یا عمل جراحی انجام شوند. بیماران به منظور استفاده راحت‌تر از اسپیلنت مخصوص جا انداختن استخوان از یک اسلینگ استفاده می‌کنند.
بریس شکستگی بازو
بریس‌های عملکردی معمولاً به مدت ۷ تا ۱۰ روز پس از شکستگی ساق – هیومرال مورد استفاده قرار می‌گیرند اما ممکن است اولین گزینه برای درمان نیز باشند. بریس‌های عملکردی و گچ، درمان‌های قطعی غیر جراحی برای مدیریت شکستگی بازو هستند. تنش وارده بر بریس شکستگی را می‌توان تنظیم کرد تا قطعات استخوان‌های شکسته شده در حالتی کاملاً تراز روی یکدیگر قرار گیرند. بریس عملکردی از زیر شانه شروع شده تا بالای آرنج ادامه می‌یابد به طوری که کل استخوان هومرئوس را در برگیرد. انجام برخی حرکات در دوران بهبودی شکستگی امکان‌پذیر است. بریس عملکردی به شانه و آرنج امکان حرکت می‌دهد تا به حفظ دامنه حرکتی این مفاصل در دوران بهبودی پس از شکستگی استخوان کمک شود.
چه مدت بریس شکستگی بازو استفاده شود؟
بریس شکستگی باید مانند گچ در نظر گرفته شود بدان معنی که باید به طور مستمر و تمام وقت پوشیده شود. پزشک تعیین می‌کند که آیا می‌توان در طول دوره درمان در برخی مواقع بریس را برداشت یا نه. با کاهش تورم بازو، شما احساس می‌کنید که بریس شل شده است. در این حالت با استفاده از بندهای چسبی ولکرو باید بریس را محکم کنید.
تمیز کردن و نگهداری از بریس
پزشک تعیین خواهد کرد که شما چه موقع میتوانید برای استحمام، بریس را بردارید. بریس شکستگی را می‌توان با استفاده از یک دستمال و آب گرم تمیز کرد. همچنین می‌توان آن را با استفاده از الکل یا با مواد ضد باکتریایی ملایم نیز تمیز کرد. نباید از پاک‌کننده‌های قوی مانند سفید کنده‌ها برای تمیز کردن بریس استفاده کنید زیرا امکان تماس این مواد با پوست وجود دارد. بریس را در آب قرار ندهید زیرا ممکن است فوم پوشش آن آسیب ببیند. بریس را با استفاده از آب گرم و مواد شوینده ملایم با دست بشورید. آن را صاف بگذارید تا خشک شود. قبل از استفاده باید از خشک بودن دست و بریس اطمینان حاصل کنید.
اطلاعات مهم
- بریس باید همیشه محکم باشد تا فشار مورد نظر را برای تسریع روند بهبودی شکستگی اعمال کند
- در حد امکان از دست شکسته خود با بریس استفاده کنید
- همیشه یک جوراب در زیر بریس بپوشید تا از آسیب‌دیدگی پوست شما پیشگیری شده و بهداشت عمومی شما نیز رعایت شود. جوراب‌ها را نیز مطابق دستور پزشک عوض کنید.
در صورتی که سؤال یا نگرانی داشتید باید با پزشک یا متخصص ارتوپدی تماس بگیرید.
پیگیری شکستگی بازو
برای درمان بیشتر شکستگی‌های بازو به بستری شدن در بیمارستان نیاز نیست. برای موارد دیگر شکستگی نیز پزشک ممکن است بیمار را به یک متخصص ارتوپدی (متخصص استخوان) ارجاع دهد. در این حالت، متخصص ارتوپدی نحوه مراقبت‌های بعدی را بر اساس نوع شکستگی تعیین خواهد کرد (ادامه استفاده از اسپیلنت، گچ گرفتن یا انجام عمل جراحی).
دستورالعمل‌های مراقبت از شکستگی شامل موارد زیر می‌شود:
- از همه تجهیزات (اسپیلنت، اسلینگ یا بریس) تا زمانی که پزشک تعیین کرده است استفاده کنید
- گچ یا اسپلینت را تمیز و خشک نگه دارید
- ۴ تا ۵ مرتبه در روز به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده یخ قرار دهید
- تا آنجا که میتوانید دست خود را بالاتر از سطح قلب نگه دارید تا تورم آن کاهش یابد. از یک بالش برای بالا نگه داشتن دست خود در هنگامی که خوابیده یا روی صندلی نشسته‌اید استفاده کنید.
- داروهای مسکن را مطابق دستور پزشک مصرف کنید. اگر از داروهای مسکن مخدر استفاده کرده‌اید، الکل مصرف نکنید و رانندگی هم نکنید
- اگر درد شما افزایش یافت، احساس خود را در دست از دست دادید یا انگشتان دست شما سرد و آبی شدند باید با پزشک تماس بگیرید.
پیشگیری از شکستگی بازو
دو راه مهم برای جلوگیری از شکستگی استخوان بازو وجود دارد:
- از تجهیزات مناسب حفاظتی برای مراقبت از دست خود استفاده کنید. کمربند اتومبیل را ببندید، از محافظ مچ دست در زمان بازی اسکیت یا اسکیت بوردینگ استفاده کنید و از پدهای محافظ در ورزش‌های پربرخورد استفاده کنید تا از شکستگی استخوان شما پیشگیری شود.
- از ابتلا به پوکی استخوان پیشگیری کرده و آن را درمان کنید زیرا پوکی استخوان به خصوص در زنان سالمند یکی از دلایل اصلی شکستگی استخوان است. احتمال شکستگی استخوان با افزایش سن در زنان افزایش می‌یابد. این گروه از افراد باید از مکمل‌های کلسیم و استروژن برای کمک به کاهش تعداد شکستگی‌های ناشی از ضعف استخوان استفاده کند. بهترین روش درمانی برای درمان پوکی استخوان، پیشگیری از آن است. بهتر است در دوران جوانی استخوان‌های خود را با کمک یک رژیم غذایی خوب و ورزش کردن تقویت کنید. زنان در همه سنین باید برای جلوگیری و درمان پوکی استخوان با پزشک مشورت کنند.
پیش‌آگهی شکستگی استخوان
اکثر شکستگی‌ها درمان شده و توانایی‌های حرکت دست به حالت عادی بازمی‌گردد.
بسیاری از این عوامل بر اساس آسیب‌دیدگی و سابقه پزشکی فرد ممکن است نتیجه نهایی شکستگی استخوان را تعیین نمایند:
- هر چه اقدامات درمانی سریع‌تر آغاز شود احتمال بهبود نتایج بیشتر می‌شود.
- شکستگی‌ها در کودکان خردسال و افراد بالغ بهتر جوش می‌خورند.
- روند بهبودی استخوان‌هایی که از چند جا شکسته‌اند و مفصل را نیز در برگرفته‌اند یا شکستگی‌هایی که باعث ایجاد زخم‌های باز شده یا عفونی شده‌اند پیچیده‌تر است.
- احتمال از دست دادن برخی توانایی‌ها و حرکات ناشی از شکستگی استخوان دست در سالمندان بیشتر از سایر افراد است.
- بیماری‌های مزمن مانند پوکی استخوان و دیابت ممکن است باعث کند شدن سرعت بهبودی شوند.
