درصد بسیاری از کودکان بعد از وزن گیری و ایستادن مستقل روی پاهای خود، دارای مچ پای چرخیده به سمت خارج می باشند که تا این سن به عنوان موردی فیزیولوژیک شناخته می شود. در صورتی که این چرخش به خارج بعد از دو سالگی هم ادامه داشته باشد به عنوان یک اختلال در نظر گرفته می شود که نیاز به مداخله و درمان دارد.
از آنجا که مفاصلی که وزن بدن را منتقل کرده یا حمل می کنند، یک زنجیره بسته را تشکیل می دهند در صورتی که اختلال یا انحراف در هریک از مفاصل باشد می تواند مفاصل دیگر را متاثر کند و می تواند موجب اختلال در دیگر مفاصل مرتبط شود. مچ پا به عنوان یکی از مفاصلی که به علت تماس مستقیم با زمین و انتقال وزن به سطح اتکا نقش به سزایی در شکل باقی مفاصل دارد.
وجود چرخش یا انحراف در مچ پا و عدم درمان آن موجب ضربدری شدن زانوها، انحراف لگن، اسکولیوز، کایفوز و همچنین دردهای پا و ساق پا می شود. چرخش مچ پا به خارج با کاهش مهارت های راه رفتن و دویدن، خستگی های زودهنگام و همچنین دردهای شبانه در ارتباط است که این موارد به عنوان معیارهای تشخیصی والدین هم در نظر گرفته می شود که در صورت مشاهده آنها باید به منظور بررسی تخصصی و درمان مراجعه نمایند.
در گذشته به علت اینکه پای کودکان به صورت مستقیم با عوارض زمینی در تماس بود، انحراف مچ پا بعد از سن دو سالگی برطرف می شد. یکی از عواملی که موجب افزایش بروز این اختلال در کودکان شده است همین موضوع می باشد.
تشخیص افتراقی صافی کف پا و چرخش مچ پا به خارج این است که در صافی کف پا در هر دو وضعیت ایستاده و نشسته قابل تشخیص است اما چرخش مچ پا فقط در وضعیت ایستاده قابل مشاهده است.
تشخیص
- معاینه بالینی
- اسکن کف پا
- اسکن مچ و زانو
درمان
درمان این اختلال بسته به شدت آن و نیز سن و شرایط زندگی بیمار و همچنین وجود اختلال دیگر متفاوت است. همه این بیماران باید ورزش های اصلاحی لازم را آموزش ببینند، درصدی از آنها باید کفش های مخصوص را تا زمانی که پزشک تشخیص می دهد بپوشند و درصدی هم از کفی های مخصوص که برای آنها ساخته می شود استفاده خواهند کرد.
باید به این نکته توجه داشت که چرخش مچ پا را نمی توان با کفی درمان کرد فقط می توان کمی توازن در توزیع وزن ایجاد کرد.
مرکز جامع توانبخشی امید با ارزیابی های دوره ای بیومکانیکال(اسکن) و ارائه پرونده اسکلتی عضلانی به والدین کمک می کند تا فرآیند درمان را پیگیری نمایند. همچنین با ارائه طیف وسیعی از کفش ها در رنگ و تنوع بسیار مشکل گذشته این بیماران که بدشکلی و سنگینی کفش بود را حل کرده است.